Βυζαντινό Λουτρό, Συναντήσεις, Θεσσαλονίκη

Συνάντηση με τον Άλλον, τον πόλεμο, την προσφυγιά

Ισλαχανέ

To Ισλαχανέ, ορφανοτροφείο και τεχνική σχολή της πόλης της Θεσσαλονίκης δημιουργείται στα μέσα του 19ου αι. και κατά την τελευταία περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας. Ο όρος Ισλαχανέ αποτελούσε έναν νεολογισμό της εποχής και ήταν μία σύνθετη λέξη: αποτελούνταν από την αραβικής ρίζας λέξη islā που σήμαινε τακτοποίηση, αποκατάσταση και –hane που σήμαινε σπίτι. Το Ισλαχανέ ήταν ένα «Σπίτι Αποκατάστασης» για ορφανά και άπορα παιδιά.

Ο Πολυχώρος Πολιτισμού σήμερα συναντιέται, όχι τυχαία, με την καλλιτεχνική παραγωγή «Βυζαντινό Λουτρό, Συναντήσεις-Θεσσαλονίκη».

Ψηφιακοί καλλιτέχνες και performers από την Ελλάδα, τη Ρωσία και το Μεξικό συνομιλούν στο Ισλαχανέ με τον Πόλεμο, την Προσφυγιά, τον Άλλον.

Η Χριστίνα Τσαντεκίδου με το έργο της “Be Prepared to Go Home” αναμετριέται με αυτόν τον δύσκολο έρωτα του μετακινούμενου ανθρώπου, του ξεριζωμένου, του πρόσφυγα για τη νέα γη, τη νέα πατρίδα. Αυτός είναι ο εσαεί αγωνιστής άνθρωπος που τα πλοία “In Boats” από το έργο της Natalia Ludmila οδηγούν συχνά μέσα στο απόλυτο σκοτάδι (σκοτάδι της απόφασης, της μετακίνησης, της πληροφορίας). Το έργο της κάνει εμφανές αυτό που ξέρουμε μόνο αποσπασματικά: η προσφυγιά αλλά και η μετανάστευση είναι μια εξαναγκασμένη μετακίνηση.

To μαγικό εικαστικό animation της Olga Guse, “Τhe Pray” είναι η είσοδος ή και η έξοδός μας στο ερώτημα ως προς τα μέσα που διαθέτουμε για να σταθούμε και να μορφοποιήσουμε τις ιδέες και τις πράξεις μας ως άνθρωποι απέναντι σε μια δύσκολη ζωή, χωρίς να χωριστούμε, χωρίς να απομακρυνθούμε μεταξύ μας. Υπάρχει και άλλου είδους γλώσσα, κι άλλη μορφή επικοινωνίας; Mε τα αισθήματα και τις εικόνες(*).

Το ψηφιακό έργο της Κατερίνας Αναστασίου “MANEFOVI” και η διαδραστική με το κοινό performance “μετά- MANEFOVI”, ενοποιούν τον χώρο του Ισλαχανέ με το Βυζαντινό λουτρό μέσα από μια εξωπραγματική ιστορία τεσσάρων γυναικών που «ζωντανεύουν» μέσα από μια βυζαντινή τοιχογραφία. Η μυστική επικοινωνία τους παίρνει τις δυνάμεις της πεταλούδας, της αράχνης, του σκορπιού και λύνει τα μάγια της σιωπής των γυναικών. Ελευθερώνει τη λαχτάρα τους για ανθρώπινη επαφή. Να προσεγγίσουν η μία την άλλη, να εισχωρήσουν στον κόσμο, να ενωθούν με δεσμούς μαζί του.

Η παραγωγή Βυζαντινό Λουτρό συναντιέται με το Ισλαχανέ καθώς και τα δύο σημεία υπηρετούσαν και ανάγκες διαφορετικές από αυτές για τις οποίες είχαν αρχικά δημιουργηθεί: Υπήρξαν δημόσιοι, κοινωνικοί χώροι. Ήταν χώροι Συναντήσεων, καταφύγια για τους φτωχούς ακόμα και για μια νύχτα, βοήθεια για όσους ήταν μόνοι και αδύναμοι, χώροι που αντανακλούσαν μια κουλτούρα φροντίδας, σε κόσμους άγριους και απρόβλεπτους.

Επιμέλεια: Φιλία Μιλιδάκη